Cmentarz komunalny
Cmentarz komunalny w Bytomiu Odrzańskim, na którego terenie mieści się lapidarium, znajduje się w południowo-zachodniej części miasta. Cmentarz prawdopodobnie został założony około poł. XVIII w., choć teren ten stał się własnością Gminy Ewangelickiej już pod koniec XVII w. W 1735 r. wzniesiono bramę główną, natomiast mur otaczający cmentarz powstawał etapami. Po zamknięciu cmentarza katolickiego przy kościele pw. św. Hieronima po 1830 r. cmentarz protestancki połączono z katolickim. Obie części nekropolii rozdzielała aleja. Po II wojnie światowej zachowano najstarsze nagrobki (pochodzące z okresu od 4 ćw. XVII w. do XIX w.) i rozpoczęto pochówki w zachodniej części cmentarza. Większość historycznych płyt nagrobnych znajdujących się na terenie cmentarza wpisano do rejestru zabytków w 1972 r
- Tekst pochodzi z portalu POLSKA ORG.PL
Nie będzie to ujęcie wszystkich płyt nagrobnych i epitafiów na tym cmentarzu a jedynie spojrzenie na kilka z nich. A więc na te, na których na dłużej zatrzymało się spojrzenie pani Joanny Fedorowicz.
Barokowe płyty nagrobne Sebastiana von Kupferwolf i jego żony Heleny
Barokowe płyty nagrobne. Lewa dotyczy Sebastiana Siegemunda von Kupferwolf, zmarłego 11 kwietnia 1676 roku w wieku 42 lat. Natomiast prawa dotyczy Heleny Marii von Kupferwolf zd. von Loss, zmarłej 9 lutego 1692 roku pomiędzy 8 a 9 godziną rano.
U niego na płycie po stronie herbów ojczystych znajdują się von Kupferwolf i Schliechting a po stronie macierzystej von Spritzenstein oraz nierozpoznany. Natomiast u niej po stronie ojczystej herby von Loss i von Reibnitz a po stronie macierzystej von Fack oraz nierozpoznany.
Anno 1676 den 11 Aprill Morgens umb 11 Uhr ist in Gott sanfft und Seelig Eingeschlaffen der Hoch Wohl Edle geborne Gestrenge u. Wohlbenambte Sigemund v. Kupferwolff Hun. . . belwitz u. . . . . . Krieg dienste Sechsfeldtzuge beigewohner alters 42 Jahr.
Anno 1692 den 9 Februar morgens zwischen 8 und 9 uhr ist in Gott Sanfft u. Seelig eingeschlaffen Hoch Wohl Edle Gebohrne Frau Frau Helena Maria Kupferwolfer . . . . gebohrne von Loser . . . . auf Großen . . . . . . . .
Nagrobek w kształcie krzyży
Nagrobek w kształcie krzyży poświęcony kilku osobom, prawdopodobnie trzem. Górna część, gdzie treść jest zawarta w krzyżach najmniej czytelna. Udało mi się odczytać osobę której dotyczy a mianowicie Elisabeth Zachelz. Dolna lewa dotyczy osoby, która zmarła 12 stycznia 1789 roku przeżywszy 61 lat, 3 miesiące i 3 dni. Prawa dolna dotyczy Johanna Triar, zmarłego 12 marca 1791 roku w wieku 63 lat, 9 miesięcy i 21 dni.
Fragment płyty nagrobnej
Fragment barokowej płyty nagrobnej
Fragmenty epitafiów
Fragmenty barokowych epitafiów
Epitafium Dorothei Nolt
Epitafium Dorothei Rosiny Nolt zd. Schöneich, córki Johanna Georga Schöneich a męża Georga. Niestety, dolna część płyty inskrypcyjnej jest całkowicie rozmyta i nie nadająca się do odczytania.